Droogte:
de impact van te weinig zoet water

Periodes van droogte laten zich steeds vaker voelen. Met het oog op klimaatverandering, toenemende watervraag en een stijgende zeespiegel moeten lange-termijn effecten worden meegewogen bij korte-termijn ingrepen in het systeem. Deltares draagt met systeemkennis en modellen bij aan monitoren, voorspellen, scenario-analyse, beleidsverkenningen, effectanalyses, het testen van innovaties, en het implementeren van oplossingen. Een partner om droogte integraal en toekomstbestendig te lijf te gaan.

Intensief water- gebruik en optimale waterverdeling

Uitdagingen

Landbouw en natuur hebben steeds vaker te weinig water. Groeiende bevolking en economie vragen steeds meer water. Door de tekorten ontstaat inkomstenderving of onomkeerbare schade.

Waterkwaliteit gaat achteruit.

Bij watertekort: hoe verdelen we beschikbaar zoet water.

Oplossingen

Het kwantificeren van water- beschikbaarheid en watertekort, en maatschappelijke gevolgen.

Het ontwerpen en evalueren van klimaatbestendige, economisch verantwoorde, ecologisch veerkrachtige en maat- schappelijk inclusieve oplossingen.

Het ontwerpen en beheren van operationele beslis- ondersteunende systemen voor optimaal waterbeheer en waterverdeling over gebruikers.

Externe verzilting

Uitdagingen

Zoutindringing vanuit zee.

Oplossingen

We testen innovatieve oplossingen, bijvoorbeeld zoutdrempels, bellenschermen, sluizen.

Data en adviezen voor beheerders en sluismeesters, voorspelling van zoutindringing om maatregelen te nemen.

Terugdringen verzilting op rivier door zoet water uit rivierafvoer (zoetspoelen). Adviezen aan water- beheerders om zoutindringing te beperken.

Grondwater- voorraad en interne verzilting

Uitdagingen

In droge periodes daalt het bodemvocht en uiteindelijk ook de grondwaterstand verder dan gemiddeld.

Ook het zoete oppervlaktewater verzilt uiteindelijk (zoute kwel).

Tijdens droogte neemt grondwateronttrekking toe.

Oplossingen

We doen onderzoek naar oplossingen in het veld, zoals water vasthouden, peilge- stuurde drainage, bodemverbetering.

Zoetwaterlens aanvullen in natte periodes, nieuwe drainagetechnieken toepasssen, advies over doorspoel- strategie.

We bestuderen en berekenen hoe de lokale maatregelen uiteindelijk uitwerken op stroomgebieds- niveau.

Transport over water

Uitdagingen

Door laagwater kan het schip minder lading meenemen.

Minder schuttingen mogelijk door watertekort of om verzilting te voorkomen.

Veiligheid op routes in het geding door meer schepen.

Oplossingen

Infrastructuur: we onderzoeken de technische oplos- singen zoals vaar- wegen verdiepen, langsdammen in rivier.

Logistiek en scheepvaart: hier delen we kennis en werken we samen met de sector nationaal en internationaal.

Binnenvaartsector informeren over huidige en toekomstige waterstanden, waterdieptes en vaarbreedtes voor betere beslissingen.

Reservoirbeheer

Uitdagingen

Drinkwatervoorziening: buffers raken leeg. 

Langere tijden geen neerslag, irrigatie niet mogelijk. Effecten op voedselvoorziening en economie.

Oplossingen

Natuurlijke capa- citeit vergroten met nature-based solutions, zoals hermeanderen, landgebruik aanpassen. 

Modellen, software en dashboards voorspellen watertekort maar ook mogelijke wateroverlast. Dit maakt beter reservoirbeheer en robuust water- management mogelijk.

Het verantwoord kunstmatig aanvullen van de grondwater- voorraad door infiltratietechnieken.

Stedelijke infrastructuur en bebouwing

Uitdagingen

Door droogte komt grondwater lager te staan, de stad zakt. Schades en extra kosten voor onderhoud huizen en infra.

Woningen waaronder grondwater lang te laag is krijgen te maken met paalrot.

Oplossingen

Watersysteem in de stad aanpassen om water niet te snel af te voeren. Bijvoorbeeld afkoppelen schoonwaterafvoer.

Pas het peil aan aan de voorspelde omstandigheden. Actief peilbeheer.

Kennis voor stedelijke planvorming met aandacht voor nieuw- bouw op de goede plek, hittestress, watergangen.

Feiten en cijfers

Laagwater op rivieren

Kosten verzilting landbouwgrond

Verzilting neemt toe door zeespiegelstijging en lagere rivierafvoer.

Gemiddelde jaarlijkse kosten van droogte in Nederland

Verwachte jaarlijkse kosten droogte Europa in 2100

Kosten waterbeheer in Nederland nu