Liz van Duin, directeur Waterkwaliteit en Grote Wateren bij Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat

Liz van Duin, directeur Waterkwaliteit en Grote Wateren bij Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat

Voorwoord

Het sturende belang van het onzichtbare grondwater

Grondwater is onzichtbaar en daarmee vaak van onderschatte waarde. Het is een onmisbare bron van water, die al eeuwen lang wordt gebruikt voor drinkwater of voor de beregening van gewassen. Maar die bron is niet onuitputtelijk en cruciaal als fundament voor bebouwing. Gebrek aan goed grondwater leidt niet alleen tot tekorten aan drinkwater of voor beregening, maar ook tot bodemdaling en daarmee verzakking van huizen.

Voor de vierde keer in vijf jaar was het in 2022 droog in Nederland en dat leidde onder meer tot zeer lage grondwaterstanden. Functies als natuur, drinkwater en landbouw komen daarmee onder druk te staan. En hoewel de oppervlaktewaterkwaliteit gestaag beter wordt, wordt de grondwaterkwaliteit gestaag slechter.


Om ‘Water en bodem sturend voor de ruimtelijke inrichting’ daadwerkelijk in praktijk te brengen is het cruciaal om de oplossingen voor de huidige problemen en opgaven niet langer op de toekomst af te wentelen. Dat we altijd overal voldoende water hebben is niet meer vanzelfsprekend. We moeten accepteren dat niet alles meer overal kan en samen gaan werken aan duurzame instandhouding van de grondwatervoorraden. Het gaat om de balans terug te brengen tussen wat er infiltreert en wat we onttrekken en een continue zorg om de vervuiling van grondwater tegen te gaan.


We zien echter dat het besef van urgentie voor de bescherming en het behoud van grondwater te weinig doordringt. Zoals de Studiegroep Grondwater constateerde: grondwaterproblemen zijn niet nieuw en ook niet onbekend. Toch blijkt het moeilijk om de grondwaterproblematiek voldoende urgentie mee te geven en het voldoende op de kaart te zetten. Het is te onzichtbaar


De Integrale grondwaterstudie van Deltares geeft grondwater het podium dat het verdient en schetst mogelijke opties om aan de slag te gaan. Gebrek aan inzicht en kennis kan nu geen reden zijn om dit te laten liggen. Om te beschermen en te beheren wat weerloos is.